W dobie globalnych wyzwań związanych z ochroną środowiska coraz większą wagę przywiązuje się do inicjatyw wspierających transformację energetyczną przedsiębiorstw. Kredyt ekologiczny to jedno z narzędzi, które umożliwia firmom finansowanie inwestycji zwiększających efektywność energetyczną oraz promujących wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. W 2024 roku program ten został uzupełniony o nowe zasady, które mają na celu jeszcze lepsze dostosowanie wsparcia do potrzeb przedsiębiorców. W artykule wyjaśniamy, jakie warunki trzeba spełnić, aby ubiegać się o kredyt ekologiczny, i jakie zmiany czekają w nowym naborze.
Kto może ubiegać się o kredyt ekologiczny?
Kredyt ekologiczny jest skierowany do określonych grup przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie Polski. Program obejmuje mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), a także podmioty z grup small mid-caps i mid-caps. Small mid-caps to firmy zatrudniające do 499 osób, natomiast mid-caps to przedsiębiorstwa zatrudniające maksymalnie 3000 pracowników. W obu przypadkach ważne jest, aby przedsiębiorstwo nie należało do grupy dużych firm.
Istotnym wymogiem jest posiadanie zdolności kredytowej. Banki, które współpracują z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK), wymagają odpowiednich zabezpieczeń finansowych, co stanowi pierwszy krok w procesie aplikowania o wsparcie. Dodatkowo, firmy zainteresowane udziałem w programie muszą wykazać, że ich planowana inwestycja spełnia kryteria efektywności energetycznej. Wykluczone są podmioty, w których co najmniej 25% udziałów lub głosów kontrolują organy publiczne.
Warto zauważyć, że kredyt ekologiczny nie jest dostępny dla przedsiębiorstw planujących projekty budowlane dotyczące nowych obiektów lub rozbudowy istniejącej infrastruktury. Program koncentruje się na modernizacji już istniejących elementów działalności gospodarczej.
Jakie inwestycje można sfinansować w ramach kredytu ekologicznego?
Program kredytu ekologicznego wspiera szereg inwestycji mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej i ograniczenie zużycia energii pierwotnej. Kluczowym warunkiem jest osiągnięcie co najmniej 30% oszczędności w stosunku do dotychczasowego zużycia. W ramach kredytu finansowane są między innymi:
- Termomodernizacja budynków – docieplenie ścian, wymiana okien i drzwi, modernizacja systemów grzewczych.
- Modernizacja linii technologicznych – wymiana maszyn i urządzeń na bardziej energooszczędne modele.
- Instalacja odnawialnych źródeł energii (OZE) – panele fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe czy pompy ciepła. Ważnym wymogiem jest dostosowanie mocy instalacji do własnego zapotrzebowania przedsiębiorstwa.
- Modernizacja systemów oświetlenia – przejście na energooszczędne rozwiązania, takie jak LED.
- Zastosowanie systemów zarządzania energią – wdrożenie technologii optymalizujących zużycie energii w procesach produkcyjnych.
Program obejmuje również zakup licencji, patentów i innych wartości niematerialnych oraz przygotowanie niezbędnych ekspertyz i projektów technicznych. Każda inwestycja musi być poprzedzona szczegółowym audytem energetycznym, którego wyniki stanowią podstawę do oceny projektu przez BGK. Audyt pozwala również określić, które obszary działalności firmy wymagają najpilniejszych zmian.
Jakie kroki należy podjąć, aby uzyskać premię ekologiczną?
Proces uzyskania premii ekologicznej, która jest kluczowym elementem kredytu ekologicznego, wymaga skrupulatnego podejścia i spełnienia określonych wymagań. W pięciu krokach przedstawiamy, co należy zrobić, aby skutecznie ubiegać się o to wsparcie:
- Uzyskanie promesy kredytowej lub warunkowej umowy kredytowej
Pierwszym krokiem jest zwrócenie się do jednego z banków komercyjnych współpracujących z BGK o promesę udzielenia kredytu ekologicznego. Promesa ta jest niezbędnym dokumentem potwierdzającym zdolność kredytową przedsiębiorstwa. Warto wybrać bank, z którym firma ma już dłuższą historię współpracy, ponieważ znajomość kondycji finansowej przedsiębiorcy może przyspieszyć ten etap. - Złożenie wniosku do BGK
Kolejnym krokiem jest przygotowanie i złożenie wniosku o dofinansowanie do Banku Gospodarstwa Krajowego. Wniosek można składać w wyznaczonym terminie, w ramach naboru konkursowego. Oprócz promesy kredytowej lub umowy kredytowej konieczne jest załączenie audytu energetycznego, który potwierdza potencjalne oszczędności wynikające z planowanej inwestycji. - Uzyskanie promesy premii ekologicznej
Po pozytywnej ocenie wniosku BGK wystawia promesę premii ekologicznej, która stanowi zobowiązanie banku do częściowej spłaty kredytu po realizacji inwestycji. To kluczowy dokument, który pozwala przedsiębiorcy na dalsze kroki w kierunku podpisania umowy kredytowej. - Podpisanie umów
Wnioskodawca wraca do banku kredytującego, aby zawrzeć finalną umowę o kredyt ekologiczny. Równocześnie podpisuje z BGK umowę o dofinansowanie inwestycji. Na tym etapie wszystkie formalności muszą być dopięte, aby proces mógł przejść do fazy realizacji projektu. - Realizacja inwestycji i jej rozliczenie
Ostatnim krokiem jest wykonanie inwestycji zgodnie z założeniami wniosku i przedstawienie pełnej dokumentacji rozliczeniowej. Dopiero wtedy BGK wypłaca premię ekologiczną, która trafia bezpośrednio na spłatę części kapitałowej kredytu. Warunkiem otrzymania premii jest osiągnięcie zakładanych celów, w tym minimalnej 30% oszczędności energii pierwotnej.
Proces ten wymaga dużej precyzji oraz spełnienia szeregu formalności, ale daje przedsiębiorcom realną szansę na znaczne ograniczenie kosztów inwestycji w transformację energetyczną.
Kluczowe zmiany w zasadach kredytu ekologicznego na 2024 rok
W 2024 roku kredyt ekologiczny wprowadził istotne zmiany, które mają na celu ułatwienie dostępu do wsparcia oraz zwiększenie efektywności wdrażanych inwestycji. Bank Gospodarstwa Krajowego uwzględnił opinie przedsiębiorców i dostosował niektóre zasady, aby lepiej odpowiadały na potrzeby rynku. Oto najważniejsze modyfikacje:
- Rozszerzenie zakresu finansowania
Nowe zasady pozwalają na finansowanie termomodernizacji budynków wynajmowanych przez przedsiębiorstwa. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy budynek należy do zewnętrznego podmiotu, jak i gdy jest własnością wnioskodawcy, ale wynajmowany innym podmiotom na działalność gospodarczą. - Możliwość sprzedaży nadwyżki energii
W przypadku instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE) przedsiębiorcy mogą odsprzedawać do sieci energetycznej nadwyżkę wytworzonej energii, przy czym limit wynosi maksymalnie 20% całości produkcji. To rozwiązanie pozwala lepiej wykorzystać potencjał instalacji OZE i zwiększa rentowność inwestycji. - Elastyczniejsze podejście do termomodernizacji
Obowiązek przeprowadzenia termomodernizacji budynku został złagodzony w przypadku, gdy audyt energetyczny nie wskazuje takiej potrzeby. Wówczas inwestycja może dotyczyć wyłącznie wymiany maszyn lub urządzeń na bardziej energooszczędne.
Te zmiany mają na celu uproszczenie procesu aplikacji oraz dostosowanie warunków programu do specyfiki różnych przedsiębiorstw. Dla wielu firm oznacza to większe możliwości korzystania ze wsparcia oraz elastyczność w realizacji inwestycji. Warto więc śledzić aktualności dotyczące kredytu ekologicznego, aby w pełni wykorzystać oferowane możliwości.
Więcej na ten temat: Kredyt Ekologiczny z BGK.
